تکنیک‌های شناخت در جلسه خواستگاری ؟

امروز یکی از دغدغه‌های جوانان دم بخت ، این است که چه طور در جلسات آشنایی و یا خواستگاری سنتی به حرف‌های طرف مقابلشان اعتماد کنند . هر چند بهترین راه حل ، تحقیق دقیق درباره طرف مقابل و خانواده‌اش است اما در مراسم خواستگاری ، تکنیک‌های کشف پنهان کاری هم میتوانند به کمک شما بیایند...

 A) مقدمه : چند روز پیش مشاوره قبل ازدواجی داشتیم که پدر مراجع از من پرسید زمان قدیم که  مشاوره ازدواج و پرسشنامه های ازدواج نبود پس چرا اونموقع طلاق کمتر بود و مشکلات بعدی کمتر بود . در واقع جلسات مشاوره ازدواج از بسیاری از آسیب‌های اجتماعی مانند طلاق، خشونت‌های خانوادگی،اختلالات شخصیتی پنهان ، همسر آزاری میتونه جلوگیری کند .

یکی از دلایل که امروزه در ازدواج‌هایی که به جدایی و طلاق منجر می‌شود آن است که طرفین بدون شناخت وارد زندگی مشترک میشوند در واقع فاکتور‌های یک زندگی زناشویی را نادیده میگیرن معمولا همه افراد در دوران آشنایی بهترین چهره خودشون نشون میدن که گاهی حتی روانشناسان حرفه ای بدون اجرای پرسشنامه های ازدواج و شخصیت شناسی قادر به شناخت بعضی از اختلالات نمیشن ...

نوع ازدواج‌های امروزی نسبت به گذشته متفاوت است در گذشته ابتدا خانواده‌های طرفین یکدیگر را می‌شناختند ، اما امروزه نحوه آشنایی زوجین متفاوت شده است ، بنابراین مشاوره پیش از ازدواج اهمیت بسیاری دارد. معمولا هر دو زوجین در تمام جلسات مشاوره به صورت کامل شرکت نمیکنند، اما عده‌ای که به صورت منظم در تمام جلسات مشاوره پیش از ازدواج شرکت می‌کنند از آمادگی بیشتری برای ازدواج برخوردار هستند.

مشاوره پیش از ازدواج به این منظور نیست که مشاور تایید یا عدم تایید خود را برای ازدواج افراد مطرح کند بلکه در زمان آشنایی قبل از ازدواج یک سری نکات مهم و اساسی وجود دارد که برای یک زندگی مشترک موفق باید بررسی و نادیده گرفته نشود. هدف اصلی مشاوره آن است که زوجین یاد بگیرند چگونه با مشکلات زندگی آینده و تفاوت‌های فردی روبه رو شوند و آیا توانایی روبه رو شدن با این تصمیم مهم زندگی را دارند و اگر این توانایی در فرد وجود ندارد مشاوره کمک می‌کند که فرد این توانایی را در خود تقویت کند...

پیامدهای ازدواج با خواستگار که راستگو نیست : اول اینکه بطور کلی شما باید بدانید چه فردی برای ازدواج مناسب هستند. بسیاری از افراد به دلیل علاقه به شخص خاصی چشمان خود را بر روی دروغ‌های او میبندند. ممکن است تصور کنید خواستگارتان تنها برای به دست آوردن شما دروغ های کوچک می گوید. یا اینکه سنتان بالا رفته و هرجور شده می خواهید  ازدواج کنید.

توجه داشته باشید که آدمی که یکبار دروغ می گوید می تواند دروغ های بسیار زیادی بگه . زمانی که وارد زندگی مشترک شدید دروغ های بزرگتری تحویل شما میدهد که ممکن است به اختلافات و چالش های بزرگی در زندگیتان منجر شود.

1 . چگونه در جلسه خواستگاری شروع به صحبت کنم ؟

شما وقتی می خواهید با دوستی تبادل اطلاعات کنید چگونه شروع می کنید؟ جلسه خواستگاری هم چیزی ماورایی و عجیب نیست که شروع کردن صحبت در آن با مواقع دیگر تفاوت داشته باشد. شما می توانید با بیانی رسمی و متین پس از احوال پرسی های معمول با یک بیوگرافی کامل از خود شروع کنید (نام، نام خانوادگی، سن، تحصیلات، شغل خود، شغل پدر و مادر و ...) و از طرف مقابل هم بخواهید همین کار را بکند و سپس بحث را به موضوعات اصلی بکشانید.

b) در جلسه خواستگاری سؤالات باز باشد یا بسته ؟

در این گونه جلسات معمولا سؤال های بسته اطلاعات خاصی را به فرد نمی دهد و معقول نیست. منظور از سؤال بسته این است که مثلا شما به طرف مقابل می گویید بداخلاق هستید یا نه؟ طرف مقابل هم می گوید نه! (هیچ فردی خودش را بداخلاق نمی داند و اگر بگوید هستم که دیگر جلسه خواستگاری ادامه پیدا نخواهد کرد!) یا از او می پرسید آیا اهل تفریح هستی و او می گوید بله اما چه مدل تفریحی از نظر شما مهم است و این که او تفریح را چه می داند یا شما چه می دانید. شما با این سؤالات کلی به شناخت مناسبی نخواهید رسید. شناختی که با یک کلمه حاصل شود، شناخت صحیحی نیست؛ مانند این که فردی بگوید امروز دوشنبه است و فردا سه شنبه، که حرف درستی است ولی به درد نخور

در جلسه خواستگاری سؤالات با پاسخ بله یا خیر نپرسید

پس اگر می خواهید اطلاعات بیشتری در این جلسات کسب کنید باید سعی کنید با سؤال هایتان فرد مورد نظر را در موقعیت های عینی قرار دهید و پاسخش را در آن موقعیت ها بشنوید و تحلیل کنید. دریافت جواب های بله و خیر کمکی به شناخت فرد مورد نظرتان نخواهد کرد و به نوعی خودفریبی است.

در جلسه خواستگاری از فن سوال معکوس کمک بگیرید ؟

1- نظرتان در مورد آنهایی که می گویند هیچ کجا مثل خانة آدم نمی شود و خیلی اهل تفریح و بیرون رفتن نیستند چیست؟

شما در اینجا نگفتید که من چنین آدمی هستم. در این حالت طرف مقابل شما کاملا گیج است! چون موضع شما را نمی داند. به این سوال می گویند سوال سر و ته. حالا ممکن است که طرف مقابل شما اینطوری فرض کند که این از آنهایی است که همه اش توی خانه است و در جواب شما می گوید: آره من هم بسیار با خانه موافقم !! در حالی که شما دقیقا عکس این شخصیتی هستید که پرسیدید.

دوستان من به جای اینکه بگین : ببین صداقت در زندگی برای من خیلی مهم است و از اصول اولیه برای یک زندگی صداقت است! آن هم در جواب شما خواهد گفت بله واقعا همینطور است! برای من هم صداقت مهمترین چیز است.

2- سوال نحوه راستی ، من شنیده ام که یک جاهایی کسانی هستند که می گویند همیشه هم لازم نیست در زندگی صداقت داشته باشیم و یک جاهایی هم می شود دروغ مصلحتی گفت. شما نظرتان در مورد این آدمها چیست؟ طرف شما اصلا نمی تواند متوجه بشود که نظر شما موافق این است یا مخالف. چون دقیقا سر و ته سوال کردید.

3- تشخیص اهل مسافرت نبودن ، برای درک بیشتر  این مسأله برای شما مثالی دیگه ذکر میکنم . برای مثال شما فردی اهل سفر هستید و حداقل فصلی یک بار باید به یک سفر هرچند کوچک بروید؛ بنابراین تمایل دارید همسر آینده تان نیز دارای چنین روحیه ای باشد و با شما در سفرها همراه شود.

برای این که از نظر واقعی طرف مقابلتان مطلع شوید و پاسخ صادقانه ای از ایشان دریافت کنید می توانید بپرسید:اگر همسر آینده شما اهل سفر کردن و مسافرت نباشد و در این زمینه با شما همراهی نکند، نظر شما چیست؟ در مثال دیگری می توانید بپرسید:برای روز مادر یا پدر برای مادر یا پدرتان چگونه هدیه می خرید، آیا با خواهر و برادرها با هم یا تکی؟ این سوال دو موضوع را روشن می کند، یکی میزان روابط بین خواهر و برادرها و یکی هم این که اصلا این روزها برای آن ها مهم هست یا نه؟

4- مورد بعدی نحوه تشخیص افراد اقتصادی ، مثلاً خانم میتواند در مورد نحوه خرج کردن از آقا چنین سئوال کند. " به نظر شما این چیز بدیه که تمام درآمد خودمون رو جز برای نیازهای ضروری و اولیه خرج نکنیم و اون رو پس انداز کنیم؟ مسافرت نریم، میهمانی ندهیم، خرید نکنیم و... " شما با این روش با شیوه ای غیرمستقیم خواسته خود را در نوع دیگری مطرح کرده اید .

در جلسه خواستگاری سؤالات جهت دار نپرسید ؟

گاهی طرح بعضی سوال ها جهت دار است و به شنونده القا می کند که چگونه پاسخ دهد یا این که پاسخ مشخصی را بدهد؛ برای مثال اگر سوال شود که ( من به نماز اول وقت خیلی اهمیت می دهم و از افراد کاهل نماز خوشم نمی آید؛ شما چطور؟ )

طبیعی است که برای ایجاد احساس رضایت در طرف مقابل باید پاسخ بلی داد، هرچند که در واقع چنین نباشد. بنابراین بهتر است این گونه سوال شود: ( البته اگه ایمان ملاک لازم برای شما هست ) : نظر شما در مورد انجام وظایف دینی مانند نماز خواندن و نخواندن چیست؟ این شیوه سوال پرسیدن القاکننده نیست و فرد را وادار می کند نظر شخصی خود را ارائه دهد.

دو سؤال کاربردی برای تشخیص میزان کنترل خشم در جلسه خواستگاری

از ایشان درباره شیوه برخوردشان با مشکل، می توانید این گونه بپرسید که اگر خانم شما از رفتار افراد خانواده تان ناراحت شود و قهر کند و نخواهد رفت و آمد کند شما چه برخوردی خواهید داشت؟ برای واکنش فرد به دروغگویی هم می توانید از او بپرسید اگر بعد از ازدواج چیزی درباره گذشته همسرتان بفهمید مثلا بیماری خودشان یا والدینشان که درباره آن به شما چیزی نگفتند چه می کنید؟ در این سؤال، هم نحوه برخورد ایشان و هم کنترل خشمش را می توانید بفهمید.
 

ممکن است در سوالاتی که از او می پرسید در مورد نگاه او به زندگی، جوابهایی به شما بدهد که نیاز به تحلیل دارد. از او بخواهید که تحلیل کند. نمونه: من می خواهم بدانم که شما کلا اهل چه جور زندگی هستید؟ جواب : من دنبال زندگی ساده و ساده زیستی ام ، از او بپرسید که از نظر شما ساده زیستی چه تعریفی دارد و چطوری است؟

نمونه فرد بدبین : من کلا بگم که روی همسرم تعصب دارم گفتم که از الان بدانید ؟

از او بپرسید که از نظر شما تعصب یعنی چی؟ یک وقت دیدید منظور او از تعصب این است که وقتی از خانه رفتم بیرون در را از بیرون قفل می کنم و شب که آمدم خانه در را باز می کنم ... مثلا اگر در تحقیق به شما گفتند که او پسر خوبی است ولی سخت گیر است باید از خود پسر سوال کنید که این سخت گیری را برای شما توضیح بدهد چون سختگیری از نگاه هر فردی با فرد دیگر فرق می کند. ممکن است سختگیری برای کسی در این حد باشد که بعد از ازدواج اجازه ندهد به دختر که با هیچ کدام از دوستان سابق خودش ارتباط داشته باشد و حتی نگذارد خانه پدر و مادرش هم برود.

پاره ای از سوالات را هم باید از خانواده دختر یا پسر و اطرافیان او پرسید. چون ما باید مطمئن بشویم که پدر و مادر او تا چقدر در زندگی ما دخالت خواهند کرد؟ اگر خواستیم مستقیم از طرف مقابلمان بپرسیم، اینگونه می پرسیم: که پدر و مادر شما چقدر به نظر شما بها و اهمیت می دهند؟ چقدر در نظری که دارید دخالت می کنند؟

و اگر از خود پدر و مادر سوال می کنیم، اینگونه می پرسیم: شما چقدر به دختر یا پسرتان در تصمیم گیری هایشان کمک می کنید؟ (اینطور که سوال کنید به پدر و مادر ها هم بر نخواهد خورد)

F ) گام بعد برای تشخیص راست از دروغ ؛

این است که ادعاهای او را با عملش تطبیق دهید. مثلاً اگر او مدعی است که اهل مطالعه بسیار است می توانید از او بخواهید که تعدادی از کتاب های مورد مطالعه اش را معرفی کند.

در فرصتی بعد مبحثی را در همان کتاب طرح کنید و او را به گفتگو بکشانید .و یا فرد معتقدست که انجام واجبات از اهمیت خاصی برایش برخوردار است اما در مواقع رفت و آمدهای خواستگاری و ملاقات ها عمل به واجبات را در اولویت خود نمی گذارد (فرض کنید اعتقاد به حجاب را عنوان می کند اما در عمل پای بند به عمل کردن به آن نیست.) در موردی دیگر فرد عنوان می کند که مقید به رعایت نظم در کارهاست در این شرایط می توانید دقت کنید که آیا ملاقات های خواستگاری را در وقت تعیین شده به انجام می رساند ؟

گام بعد این است که به دریافت پاسخ در مورد موضوعات مختلف در شرایط متفاوت بپردازیم. در این مورد توصیه می شود در مورد یک موضوع چندین بار، سئوال های گوناگون پرسیده شود. از قدیم گفته اند دروغ گو فراموش کار است. لذا اگر شخص در ارائه پاسخ صداقت نداشته باشد در یکی از این شرایط عدم راستگویی خود را بروز خواهد داد.

H) زبان بدن و نشانه ها :

گاها ، وقتی طرف مقابل شما در پاسخ به یک سئوال چشم هایش را به سمت چپ خود هدایت می کند به راستگویی نزدیک تر است و اگر چشمان خود را به طرف راست خود سوق می دهد احتمالاً به پاسخی ساختگی روی آورده است

علاوه بر این صاحب نظران در زمینه مهندسی ذهن و NLP معتقدند افراد در هنگام بیان نظرات و به خاطر آوردن و ابراز صحبت های خود معمولاً به یکی از طرفین نگاه می کنند. در تمایل چشم ها به چپ فرد در حال یادآوری تصویر واقعی درگذشته است. و در تمایل چشم ها به راست فرد در حال ساخت تصاویر نو و تازه است.

لذا وقتی طرف مقابل شما در پاسخ به یک سئوال چشم هایش را به سمت چپ خود هدایت می کند به راستگویی نزدیک تر است و اگر چشمان خود را به طرف راست خود سوق می دهد احتمالاً به پاسخی ساختگی روی آورده است. البته در مقاله «چشم ها چه می گویند» به صورت گسترده تر معنای حرکات چشم را برای شما توضیح داده ایم.

Y) نشانه شناسی بالینی :

شماره 1 : تشخیص ناپیوستگی
زمانی که میخواهید پی ببرید آیا طرف مقابلتان در حال دروغ گفتن است، به ناپیوستگیِ صحبتش توجه کنید.
 

روش شماره 2 : سوالات غیر منتظره بپرسید
تنها 4% از مردم دروغ گو زاده شده اند که چنان حرفه ای میتوانند دروغ بگویند که کسی نتواند مچ آنها را بگیرد، اما دیگران زمانی که میخواهند دروغ بگویند، معمولا داستان خیالی شان را ناقص میسازند.

زمانی که شخص در حال تعریف از خودشه است، زمانی که انتظار ندارد سوالی دور از انتظارش را بپرسید ،طوری که قبلا برای آن آماده نشده باشد. برای مثال : اگر در حال تعریف کردن درباره مهارت هایش است، با پرسیدن سوالی دور از انتظار مانند کتابی که برای افزایش مهارتش خوانده، یا منبعی که از آن یادگرفته میتوانید به نوعی تشخصی دهید آیا برای سوال شما جوابی از قبل آماده داشت؟ که احتمالا فرد صادق است، اگر خیر به احتمال زیاد در حال دروغ گفتن است

روش شماره 3 : تغییر در رفتار
یکی از مهم ترین نشانه های تشخیص دروغ و بی صداقتی تغییرات در رفتار است. شما یک فرد که صداقت ندارد را زمانی میتوانید به راحتی با این روش تشخیص دهید که شناخت نسبتا کم قبلی از فرد داشته باشید و بدانید طرف مقابل در کل فردی آرام است ، اما زمان صحبت مضطرب میشود و یا طرف مقابل فردی با انرژی است اما هنگام صحبت کردن به شدت آرام و ریلکس به نظر میرسد.

این روش رفتار فرد را زیر نظر میگیرد، اگر فرد رفتاری غیر از رفتار معمول همیشگی اش نشان دهد، در واقع با خود واقعی اش در تضاد باشد ،به احتمال زیاد در حال دروغ گفتن است.

روش شماره 4 : بدنبال حالات تقلبی بدن بگردید

اکثر مردم نمیتوانند به خوبی یک لبخند مصنوعی داشته باشند، اکثر مردم در زمانبندی آن دچار مشکل میشوند، یا خیلی طولانی آنرا نگه میدارند، یا آنرا خیلی زود تمام میکنند ، شاید لبخند فرد دروغگو با حالت قالب چهره ی وی ناهماهنگ باشد، یک چهره ی عصبانی همراه با لبخند !

لبخند های مصنوعی یکی از بهترین روش های کمبود صداقت است. یک لبخند واقعی برخی از عضله های کنار چشم را نیز در بر میگیرد، برای مثال هنگام لبخند اگر دهان فرد را بپوشانید، به راحتی از حالات چشم میتوانید بفهمید در حال لبخند زدن است

روش شماره 5 : پیروی از حس ششم
حس ششم، یا شمّ زنانه، نامش را هرچه بگذارید یک حسی از طرف مقابلتان دریافت کردید و آنرا با توجه به داده های ضمیر ناخودآکاهتان تطبیق دادید و آنرا نمیتوانید قبول کنید زیرا با داده های قبلی سازگار نیست.

این حس غریزه، شاید به ظاهر اشتباه باشد اما اکثر اوقات اطلاعات صحیحی به شما میدهد. پس اگر هنگام صحبت طرف مقابلتان غریزه تان به شما میگوید طرف مقابل در حال دروغ گفتن است، آنرا نادیده نگیرید و برای تایید صحت آن از روش شماره 6 استفاده کنید.

روش شماره 6 : میکرواکسپرشن ها را دنبال کنید

میکرواکسپرشن ( Microexpression ) به معنی حالات ریز چهره است. کوچکترین حرکات و تغییر حالات ناگهانی چهره که در کمتر از 1 ثانیه انجام میشود است. این حالات چهره دقیقا واکنش کنترل نشده ضمیرناخودآگاه است که پوشانده نشده است.

زمانی که فردی مورد نظر در ظاهر خوشحال است اما در باطن عصبانی، این نشانه در حالات چهره اش گهگاهی در کمتر از 1 ثانیه نمایان میشود. تنها راه تشخیص آن داشتن مهارت در آن است. تقریبا 90% به میکرواکسپرشن ها دقت نمیکنند، درحالی که میتوانند در کمتر از یک ساعت تمرین به خوبی در تشخیص آن مهارت پیدا کنند.

روش شماره 7 : بدنبال تناقض بگردید
در حالت کلی، هر تن صدایی که فرد انتخاب کند و یا حالت چهره یا بدنی به خود بگیرد، که با کلمات در حال صحبتش جور نباشد، به احتمال زیاد در حال دروغ گفتن است. فوق العاده شگفت انگیز است، اما واقعیت دارد. برای مثال زمانی که فرد در حال گفتن جمله ی “من پولی ندارم فعلا خونه بخرم ، یه چند وقتی به من فرصت بدید…” اما حرکت سر او به نشانه “نه” گفتن در حال تکان خوردن است ، نشان دهنده حالت تناقض است.

این حالات میتواند در بین چهره و کلمات، تن صدا و کلمات، چهره و صدا بوجود بیاید. برای مثال شاید فرد در حال تعریف موفقیت بزرگی باشد که بدست اورده است اما با تن صدایی بدون هیجان و معمولی درحال تعریف کردن است، این تناقض میتواند نشان دهنده دروغ باشد.

روش شماره 8 : احساس ناراحتی
زمانی که فرد در حال صحبت است اما احساس راحتی نمیکند، به احتمال زیاد در حال دروغ گفتن است. برای مثال در چشمانتان نگاه نمیکند، عرق میکند، در صندلی است مضطرب به نظر می آید و در کل فرد راحتی که میشناختید نبود، در حال دروغ گفتن است.

روش شماره 9 : حقیقت را رد نکنید
بسیار مهم تر است تشخیص دهید فرد، چه زمانی در حال گفتن حقیقت است تا دروغ، زیرا اکثر اوقات مردم در حال تعریف حقیقت اند اما به ظاهر در حال دروغ گفتن به نظر میرسند. زمانی که گیج کننده به نظر میرسند؛ پیدا کردن حقیقت کلام از لابلای دروغ ها میتواند به سوال مهمی پاسخ دهد : چرا این فرد دروغ میگوید؟

این 9 روش به شما کمک میکنند تا حدی عدم صداقت را تشخیص دهید، اما به شما کمک نخواهند کرد تا بفهمید چرا فرد در حال دروغ گفتن است به شما…

( خواننده گرامی تمامی موارد گفته شده در این مقاله و سایر مقالات بصورت نسبی میباشد و ممکن است در بعضی موارد فرض خلاف آن صادق باشد ، مطالب این سایت تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی داشته و توصیه روانشناسی یا روانپزشکی تخصصی تلقی نمیشوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به مشاور جهت تشخیص و درمان دانست ) .